საქართველოს ოფიციალური საპატრიარქოს სინოდის 1998 წლის განჩინება ანუ მესამე გზა მართლმადიდებლობასა და ეკუმენიზმს შორის

მღვდელ-მონაზონი გრიგოლი (ლურიე)

მას შემდეგ, რაც 1997 წელს საერთაშორისო ეკუმენისტური ორგანიზაციებიდან გამოვიდა, საქართველოს ოფიციალურმა საპატრიარქომ მორიგი ნაბიჯი გადადგა ეკუმენისტური იურისდიქციებისგან გამიჯვნისაკენ. 1998 წლის 8 ოქტომბერს მისი სინოდის სხდომაზე საქართველოს საპატრიარქოს საღმრთისმეტყველო კომისიის წარდგინებით გაკეთდა განცხადება, რომელიც უარყოფს ბოლო წლების მთელ რიგ ეკუმენისტურ დოკუმენტებს. ყველა ისინი მიუღებლად გამოცხადდა. მათ შორის დასახელებულია:

1. შამბეზის 1990 და 1993 წლების დოკუმენტები (უნია მონოფიზიტებთან);

2. წინასწარი შეთანხმება ანტიოქიის მართლმადიდებელ ეკლესიას და ანტიოქიის ორიენტალურ (მონოფიზიტურ) ეკლესიას შორის;

3. ბალამანდის უნია ლათინებთან, რომელიც 1993 წელს დაიდო;

4. პასექით დღესასწაულის აღნიშვნა ფინეთის "ეკლესიის" მიერ პაპისტური კალენდრის თანახმად;

5. დაგმობილია "განშტოებათა თეორია";

6. გაკიცხულია ერთობლივი ლოცვები და ინტერკომუნიონები არამართლმადიდებლებთან.

სრულიად აშკარაა, რომ ჯერ კიდევ გაზაფხულზე, თესალონიკის შეხვედრაზე აღნიშნული ერთგვარი "უკუსვლა" ეკუმენიზმს მართლმადიდებლობის დამცველთა გავლენით მოუხდა - ამ უკანასკნელთ ხომ ბოლო ორი წლის მანძილზე სწორედ საქართველოში განსაკუთრებით ხმამაღლა გამოთქვეს თავიანთი აზრი. და მაინც, საქართველოს სინოდის უკანასკნელი განჩინება უმაგალითო ფაქტია თითქმის სრული გამიჯვნისა ეკუმენისტური პოლიტიკისგან და არა ამა თუ იმ ეკუმენისტური ორგანიზაციის უბრალო წევრობისგან. თითქოს შეიძლებოდა ამ ფაქტში დაგვენახა საქართველოს ოფიციალური საპატრიარქოს მართლმადიდებლობისაკენ შემობრუნების დასაწყისი, რომ არა ზოგიერთი ერთობ სერიოზული გარემოება.

აღარაფერს ვამბობთ იმაზე, რომ საპატრიარქო არ დაიწყებდა მართლმადიდებლობის დამცველთა დევნას და ლანძღვას, რომლებიც ამჟამად შეადგენენ ჭეშმარიტ მართლმადიდებელ ეკლესიას საქართველოში, საპარტრიარქოს მიზნები ძირეულად რომ არ განსხვავდებოდეს ჭეშმარიტ მართლმადიდებელ ქრისტიანთა მიზნებისაგან. აღარაფერს ვამბობთ აგრეთვე პატრიარქ ილია მეორის პიროვნებაზე (ძველ ეკუმენიტ-ნიკოდიმელისა და 1962 წლიდან ს.უ.კ.-ის აგენტზე მეტსახელად "ივერიელზე"), რომლისთვისაც მონანიება პირველ ყოვლისა საეკლესიო საქმეთაგან ჩამოშორებით უნდა დაიწყოს.

"Советская Церковь"

Митрополит Филарет (Вознесенский,+1985), третий Первоиерарх РПЦЗ

Что такое "советская церковь"? ...самое страшное из того, что сделала в России богоборческая власть, есть появление "советской церкви", которую большевики преподнесли народу как Церковь истинную, загнав Православную Церковь в катакомбы и концлагеря.

Эта лже-церковь дважды анафематствована. Святейший Патриарх Тихон и Всероссийский церковный Собор анафематствовали коммунистов и всех их сотрудников. Эта грозная анафема до сих пор не снята и сохраняет силу, так как снять её может только такой же Всероссийский Церковный Собор, как каноническая Высшая Церковная Власть. И произошло страшное дело в 1927 году, когда временно возглавлявший церковь митр. Сергий своей позорной отступнической декларацией подчинил Русскую Церковь большевикам и объявил о сотрудничестве с ними. И сбылось в самом точном смысле выражение пред-исповедной молитвы: "под свою анафему падоша!" Ибо в 1918 году Церковь анафематствовала всех соработников коммунизма, а в 1927 году сама вошла в компанию этих сотрудников и стала восхвалять красную богоборческую власть -- восхвалять красного зверя, о котором говорит Апокалипсис.

Этого мало. Когда митр. Сергий обнародовал свою преступную декларацию -- от советской церкви сразу отделились верные чада и создалась Катакомбная Церковь. А она, в свою очередь, анафематствовала официальную церковь за её измену Христу…

Хочу отметить ещё вот что: Катакомбная Церковь в России относится с любовью и полным доверием к Церкви Зарубежной. Но одно катакомбникам непонятно -- непонятно, почему наша Церковь, зная с несомненностью, что советская иерархия изменила Христу и носительницей благодати больше не является, однако же принимает клириков из советской церкви в сущем сане, не перерукополагая их, как уже имеющих благодать. Ведь благодать и клирики и паства получают от иерархии -- а если она изменила Истине и лишила себя благодати, то откуда же благодать у клириков? Так спрашивают катакомбники.

Ответ на это -- прост. Церковь имеет власть в известных случаях применять принцип так называемой икономии -- снисхождения. Еще Св. Василий Великий говорил, что нужно для того, что бы не оттолкнуть от Церкви многих, иногда допускать снисхождение и не применять церковные правила со всей строгостью. Когда наша Церковь принимала католических клириков «в сущем сане», не рукополагая их, она действовала по этому принципу. И митр. Антоний, разъясняя этот вопрос, указывал на то, что внешняя форма -- преемственное рукоположение от апостольских времён -- у католиков имеется, а утерянную католической церковью благодать присоединяемые получают от полноты благодати, присущей Православной Церкви, в момент своего присоединения. «Форма заполняется содержанием», -- говорит Владыка Антоний.

Точно таким же образом, принимая советское духовенство, мы применяем принцип икономии. И принимаем клириков из Москвы не как имеющих благодать, а как получивших её в самом присоединении. Но признать церковь лукавнующих носительницей и хранительницей благодати мы, конечно, не можем. Ибо вне Православия благодати НЕТ, а советская церковь лишила себя благодати.

(письмо о. Виктору Потапову, 26 июня / 9 июля 1980 г.)

არქივიდან: წერილი არქიმანდრიტებს რაფაელსა და ლაზარეს

მღვდელი ზურაბ აროშვილი

"მღვდელნი მისნი შეაბილწებენ წმიდათა და აუთნოებენ (არღვევენ) სჯულსა"

(სოფონია, 3,4).

უცნაური დროა! მაშ ქრისტიანებათ არ მიგაჩნივართ? ეკლესიაში ყოფნის უფლებას გვართმევთ? კი მაგრამ, თქვენს ე. წ. საეკლესიო ერთიანობაში ხომ ყველაფერი ერთმანეთშია არეული: ცრუ მოწმობები ჭეშმარიტებაზე და ღმრთის წინაშე საძაგელი ქმედებები ამ ჭეშმარიტების წინააღმდეგ! ან იქნებ თქვენ აბრაამის ძენი ხართ და შთამომავლობით ეკუთვნით ეკლესიას, ჩვენ კიდევ სამარიტელნი და წარმართნი? თქვით ბარემ თამამად, ნუ გრცხვენიათ, რომ ფარისეველნი ხართ და მემკვიდრეობით გეკუთვნით ეკლესიაში ყოფნა, რომ სწორედ თქვენა ხართ ეკლესია, სულ ერთია, რასაც არ უნდა სჩადიოდეთ. თქვით ხმამაღლა, რომ ახლა უკვე შეუძლებელია იყო ქრისტიანი და იცავდე ეკლესიის დამაარსებლის გარდამოცემას, რომელიც მისი ჭეშმარიტი მოწაფეებისაგან მივიღეთ და არა ცრუ მოციქულებისაგან, გარდამოცემას, რომელიც ეკლესიის მადლისმიერი ცხოვრების წყაროა. თქვით, რომ რასაც არ უნდა ასწავლიდეთ, ყველაფერი ჭეშმარიტებაა და შეუძლებელია ცდებოდეთ-მხოლოდ იმიტომ, რომ თქვენ იყავით და მემკვიდრეობის კანონით ყოველთვის იქნებით "მებრძოლი ეკლესია", ანუ, როგორც მთელი საეკლესიო სწავლების საპირისპიროდ ამთკიცებთ, "მცოდველი ეკლესია". საოცარი მკრეხელობაა ეკლესიის, ჭეშმარიტების სვეტისა და სიმთკიცის წინააღმდეგ!

რატომ ატყუებთ ადამიანებს? განზრახ რატომ ურევთ ერთმანეთში ერთის მხრივ ჩვენი ბუნების უძლურებისაგან მომდინარე ზნეობრივ ცოდვებს, მეორეს მხრივ კი გაცნობიერებულსა თუ გაუცნობიერებელ განდგომილებასა და ღმერთის ღალატს? ამით ამტკიცებთ, რომ განდგომილთა მიერ ღმრთის წინაშე საძაგელი ქმედებები თითქოს აუცილებლად უნდა არსებობდნენ ეკლესიაში. თქვენ განგებ აბნევთ ადამიანებს იმით, რომ სინანულის დისციპლინის კანონებს თვით სარწმუნოების სჯულისდებას უტოლებთ, როდესაც აცხადებთ, კანონის სიტყვასიტყვით შესრულება ყველა ჩვენი ტაძრის დახურვას გამოიწვევსო. მაგრამ თქვენ ხომ იცით, რომ არასოდეს ყოფილა და არც ახლა არსებობს ტოლობა ხორციელ ცოდვაში ჩავარდნასა და მწვალებლობის (ერესის) მიღებას შორის? თითქოს ისიც კარგად უნდა მოგეხსენებოდეთ, რომ გარდამოცემიდან გადახვევა და მისი ღალატი ეკლესიისაგან განშორებას იწვევს, და რომ ეკლესია კი არ "სცოდავს" აან "ნაგვიანდება" "სოფელთან შეხების შედეგად" (თქვენი გამეთქმებია), არამედ ვინც ჭეშმარიტების წინააღმდეგ სცოდავს, ის დგება ეკლესიის გარეთ. მაინც სად, რომელ წმ.. მამასთან ნახეთ ასეთი რამ? რატომ ატყუებთ ხალხს? რატომ გადასცემთ მას სწავლებას "მებრძოლი ეკლესიის" შესახებ ესოდენ დამახინჯებული სახით?

НЕНОРМАЛЬНЫЕ

Священник Зураб Арошвили

Несколько смелых мыслей по поводу православия в современном мире и в Грузии в частности

Аттические прелести, лепота и согласие имен наподобие цветов заставляют блистать словесный луг; если я не сумею воспользоваться ими, несмотря на естественное желание говорить красиво, то пусть и это покажет, что говорить нам велит нужда, а не желание показать себя. Да и у смысла, влагаемого в слова, первою красотою я назвал бы то же, что и у души, — посильное устремление взора к Богу и к Истине; ибо отсюда все прочие красоты…

(Св. Григорий Палама. Триады, 3)

Святой Антоний Великий писал, что настанет некогда время — "и человеки вознедугуют". Увидев неподверженного общей болезни, восстанут на него, говоря: "Ты по преимуществу находишься в недуге, потому что не подобен нам". К этому изречению святой епископ Игнатий (Брянчанинов) добавил следующие слова: "Здесь весьма не лишним будет заметить, что этому одному надо очень остеречься помыслов ложного смиренномудрия. ... Обыкновенно в таких случаях плотское мудрование возражает: "Неужели ты один прав, а все или большая часть людей — ошибаются?". Возражение — не имеющее никакого значения! Всегда немногие, весьма немногие шествовали по узкому пути; в последние дни мира этот путь до крайности опустеет". "Если находишься посреди человеков, то пройди путем бесчестий", — говорит св. Иоанн Лествичник.

В очень древнее время христиане называли себя безумными и другие их также считали настоящими безумцами. И было в этом нечто логичное. Ведь если не так — то возможно ли такое, чтобы человеку обещались самые большие почести и богатство, а он, отказавшись, избирал для себя бесчестную и мучительную смерть? Конечно, это ненормально, и такой человек совсем не понятен большинству человеческого общества.

Почему христиане были такими ненормальными? Что с ними было не так? Думаю, это очень легко объяснить, и в то же время это крайне сложно объяснить большей части общества. Согласитесь — необычный парадокс!

Начнем с того, почему это легко объяснить и понять. У христиан есть своя вера, и она называется христианством, обожением, христооблечением, Божественностью по благодати; она есть Евхаристия, и в ней — единство с Богом и друг с другом. Христиане имеют веру в то, что Бог потому стал человеком, чтобы человек стал Богом! Назначение человека — его обожение. Так верят христиане, и смерти не боятся, и выделяются они особо своим мужеством!

Сказав это, легко и просто объяснить, почему христиане — НЕНОРМАЛЬНЫЕ!

ბოროტი თანაზიარება: ეპიზოდი წმიდა მარტინე ტურელის ცხოვრებიდან

სულპიციუს სევერუსი (363-420 წწ.) განსაკუთრებით ცნობილია წმიდა მარტინე ტურელის ცხოვრების აღწერისათვის. იგი მოგვითხრობს ერთ მეტად საინტერესო და მრავლისმთქმელ ეპიზოდს ეკლესიის ისტორიიდან. მეორე წიგნის 46-ე თავში, ის წერს, რომ ვინმე პრისკილიანე (IV ს). ჩავარდნილა გნოსტიკურ-მანიქეველურ მწვალებლობაში, რომელიც პირველად შემოტანილ იქნა ესპანეთში მემფისელი ეგვიპტელის, ვინმე მარკოზის მიერ. სევერუსი წერს, რომ პრისკილიანე ყოფილა: კაცი კეთილშობილი, დიდი სიმდიდრის პატრონი, კადნიერი, დაუღალავი, მჭევრმეტყველი, მეტად განსწავლული, მუდამ მზადმყოფი კამათისა და ბჭობისათვის - მოკლედ რომ ვთქვათ, ის იყო ყოველმხრივ დადებითი ადამიანი, რომ არ გაერყვნა თავისი ნიჭიერი გონება ბოროტი სწავლებით. მასში ნამდვილად მოინახებოდა ბევრი შესანიშნავი შინაგანი და გრეგნული თვისება. მას ძალუძდა დიდი ხანი გაეტარებინა მღვიძარებაში, ასევე ადვილად მოეთმინა შიმშილი და წყურვილი; მას არ გააჩნდა ლტოლვა სიმდიდრისაკენ და გონივრულად ხარჯავდა იმას, რაც გააჩნდა.

ეს კაცი იყო ფუძემდებელი “პრისკილიანიზმისა” - მწვალებლობისა, რომელმაც შეძრა ესპანეთი და გალიის (საფრანგეთის) მხარეები მეხუთე საუკუნის შუა წლებამდე. თავიდან ამ კაცმა შეძლო მოექცია თავის სარწმუნოებაზე ორი ეპისკოპოსი სამხრეთ ესპანეთიდან: ინსტანტი და სალვიანე. ეს მოძღვრება სწრაფად ვრცელდებოდა და იზიდავდა როგორც სამღვდელოებას ასევე ხალხს, მამაკაცებს და ქალებს, მდიდრებსა და გავლენიანებს.

ოპიუმი ქართველი ხალხისთვის ანუ ცალი წითელი წაღი

მღვდელი გელასი აროშვილი

„სულისა აზნაურება დაუმონებელ გამოაჩინე მოწამეო, და მღვდელმთავარო ქრისტესო, გემოთა სიტკბოებანი მოაკვდინენ, და მიაგე ნაცვალი შენთვის მომკვდარსა მას მეუფესა ქრისტესა“

(იკოსი წმ. აბიბოს ნეკრესელისა)

რელიგია პოლიტიკა არ არის, არც პოლიტეკონომია. მითუმეტეს, ქრისტიანობა არ არის პოლიტიკა. სახარებაში არ არის არც ერთი პოლიტიკური ლოზუნგი,  ვერც რაიმე სოციალურ კონცეფციას აღმოაჩენთ მასში. სწორედ ამის გამო არ მიიღეს ებრაელებმა ქრისტე და მისი მოძღვრება, რადგან ქრისტემ არც პოლიტიკაში ჩარევა ისურვა და არც  სოციალურ კეთილდღეობას დაპირებია ვინმეს. ქრისტეანობა ყოველგვარი პოლიტიკისა და ეკონომიკის მიღმაა, ის არაამსოფლიურია. შეიძლება ითქვას პირიქითაც, ეს სოფელი, თავისი პოლიტეკონომიით, ყოველთვის იყო და არის დაპირისპირებული ქრისტესთან და მის მიმდევრებთან.  „უკეთუ მე მდევნეს, თქვენც გდევნიან“- ამბობს უფალი. სწორედ ესაა ქრისტეანთა უმთავრესი ნიშანი. ასე რომ, ვინც ქრისტეს სახელით აღწევს ამქვეყნად დიდებასა და პატივს, კეთილდღეობასა და ძალაუფლებას - ის ცრუ ქრისტეს მიმდევარი და მქადაგებელია, ქრისტე ხომ ყოველთვის იდევნება, ის ყოველთვის საკანშია და იქიდან იყურება სევდიანი თვალებით მათკენ, ვინც მის სახელს ამოფარებული უტიფრად ღალატობს მას. „ და მოიქცა უფალი და მიხედა პეტრეს. და მოეხსენა პეტრეს სიტყვაი იგი უფლისაი: ვიდრე ქათმის ხმობამდე სამგზის უვარ-მყო მე“ (ლუკა 22,61) „რამე სარგებელ არს სისხლთა ჩემთაგან?“(ფს. 29,10) თუკი ქრისტეანთა ტაძრებშიც ჩემს ვნებას გაიხსენებენ მხოლოდ, როგორც სევდიან ისტორიას, თუკი ჯვარი ჩემი იქნება მხოლოდ თეატრალური სანახაობა, რომლითაც ისეირებს ხალხი, მაშ ვისთვის მოვკვდი? უმადური ხალხისთვის, რომლებიც ჩემს სიყვარულს არ ცნობენ, ანდა საერთოდ არ სჭირდებათ იგი, აი რატომ არს „შეწუხებული ჩემი სული ვიდრე სიკვდილამდე“ (მათე, 26.39)  

           

სტატისტიკური გამოკითხვების მიხედვით პატრიარქს უფრო დიდი რეიტინგი აქვს, ვიდრე ქრისტეს. რა შეიძლება ამაზე ითქვას? ნუთუ ეს ნორმალურია? ხომ არ მოხდა ქრისტეს ჩანაცვლება პატრიარქით? კი მაგრამ რატომ? როგორ?     

"წითელი ეკლესია"

საქართველოსა და მოსკოვის საპატრიარქოების საბჭოთა წარსულის არქივი

მოსკოვის "პატრიარქ" სერგის, ხოტბისა და მადლიერების (!) წერილი, კაცთმოძულე სტალინისადმი.

"მართლმადიდებელი" იერარქები გლოვობენ, ეკლესიის ყველაზე დიდ მდევნელს ისტორიაში - სტალინს.

"საბჭოთა ეკლესიის" დელეგაცია ანდროპოვის კუბოსთან

სტუდიელ აღმსარებელთა ცხოვრებანი. წმ. თეოდორე სტუდიელი.

“გვეუბნებიან, რომ ყველა ეპისკოპოსს აქვს ხელმწიფება საღმრთო კანონებზე, მიუხედავად იმისა, თუ რა მსჯავრი გამოაქვთ ამ კანონებს; ამიტომაც, როდესაც ეპისკოპოსი ან მღვდელი საიდუმლოდ ანდა აშკარად განიკვეთება კანონთა მიერ, მაშინ იერარქებს თურმე ხელეწიფებათ კანონთა მოქმედების შეჩერება და განკვეთილის გამართლება. თუკი ჩვენ ყველას საღმრთო კანონებზე უფრო მეტი ძალაუფლება გაგვაჩნია, მაშინ ჩვენზე უთქვამს მოციქულს: “აწცა ანტიქრისტენი მრავალნი არიანო.” (1. ინ. 2:18) 

(წმიდა თეოდორე სტუდიელი,

წერილი რომის პაპ ლეონ მესამეს)

ღირსი თეოდორე სტუდიელი (759-826) დაიბადა კონსტანტინოპოლში. მამამისი ფოტინი, დიდგვაროვანი წარმომავლობის სახელმწიფო მოხელე, დაახლოებული იყო საიმპერატორო კართან. ფოტინის მეუღლე თეოქტისტა ასევე არისტოკრატული გვარიდან იყო, მისი ძმა პლატონი ფოტინთან ერთად სახელმწიფო ხაზინაში მსახურობდა. თეოდორეს ორი უმცროსი ძმა - იოსები (შემდგომში თესალონიკის მთავარეპისკოპოსი) და ექვთიმე, და ერთი და (მისი სახელი უცნობია) ჰყავდა.

Hero-worshipping: The Sickness of Our Holy Struggle

Bishop Photios of Marathon

«Trust ye not in princes, in the sons of men, in whom there is no salvation.»
(Psalm 145:3)

We mustn't have absolute trust in human beings for our salvation, no matter what dignity they have. Human beings are changeable. Today they are saints, tomorrow - deniers. Today - sinners, tomorrow - righteous. We must have absolute trust in God, and in Him we must base our hopes of salvation. «Blessed is he of whom the God of Jacob is his help, whose hope is in the Lord his God» (Psalm 145:5). Human beings are often treacherous, and the one whom we admire today as a saint and virtuous, unfortunately we may see falling later, whereas someone else who didn't have a good reputation before may prove himself worthy in the circumstances and steady.

ეკუმენიზმის არაბული მოდელი

მღვდელმონაზონი გრიგოლი (ლურიე)

უკანასკნელი ოცდაათი წლის განმავლობაში ეკუმენიზმმა რადიკალურად შეცვალა თავისი ტაქტიკა. ეკუმენიზმის მთავარი მტერი, ქრისტიანი ერების ნაციონალურ-კულტურული ტრადიციები, მან თანდათან თავის მთავარ "მეგობრად~ აქცია. მოხდა შეერთება, თითქოსდა შეუერთებელისა _ ეკუმენიზმისა და ფილეტიზმისა (ეკლესიის მერ დაგმობილი სწავლება 1872 წ. კონსტანტ. კრებაზე, რომელიც გულისხმობს ეკლესიის დაფუძნებას მხოლოდ ნაციონალური ნიშნით).

XX საუკუნის 40-იან წლებამდე ფილეტიზმი მხოლოდ განხეთქილებებსა და განყოფებს იწვევდა, რაც აღიქმებოდა, როგორც ერთგვარი ანტიპოდი ეკუმენისტური აღრევა-შეერთებისა, მაგრამ თანამედროვე ეკუმენიზმმა მოახერხა ამ ბარიერის წარმატებით გადალახვა. ეკუმენიზმის უახლესი სქემით ქრისტიანები "განშტოებებად" იყოფიან არა კონფესიური განსხვავებების პრინციპით, არამედ ნაციონალურ-კულტურული ტრადიციების მიხედვით (და მხოლოდ ამ ნაციონალურ ტრადიციათა შიგნით ხდება "განშტოებათა" კიდევ უფრო მეტი დაყოფა კონფესიურ "ტოტებად"). შესაბამისად "განშტოებათა" გაერთიანება ნაციონალურ-კულტურულ დონეზე უნდა დაიწყოს.

ანტიოქიის საპატრიარქო საეკლესიო ერთობაშია მონოფიზიტებთან

ანტიოქიის პატრიარქ ეგნატე IV-ის ენციკ­ლი­­კა და სინოდის დადგენილება სირიელ მონო­ფიზიტებ­თან საეკლესიო ერთობის დამყა­რების შესა­ხებ (1991 წ.)

ანტიოქიის მართლმადიდებელი ეკლესიის წმიდა სინოდის წევრებს:

ვადიდებთ ღმერთს და ძმური სალმით მოგიკითხავთ. ქრისტეს მიერი სიხარულით გამცნობთ, რომ მხარს ვუჭერთ წმიდა სინოდის გადაწყვეტილებას (22.087. 1991) სირიის წმიდა ეკლესიასთან (იგულისხმება მონოფიზიტური ეკლესია - რედ.) გაერთიანების შესახებ. კრებას ესწრებოდნენ შემდეგი იერარქები: მისი უნეტარესობა პატრიარქი ეგნატე I(ზაქა აივაზი), მისი უნეტარესობა პატრიარქი ეგნატე IV, მიტროპოლიტი გიორგი ხოდრე, მალაციუს ბარნაბა, ეფრემ ბარსუმი, ისააკ საკა და პავლე ალ-სუქლი. მსჯელობის შემდეგ მონაწილენი შეთანხმდენ და გააფორმეს წინასწარი დოკუმენტი, რომელსაც წაუმძღვარეს წერილი. მისი შინაარსი საბოლოოდ უნდა შეეთანხმებინათ შემდგომ შეხვედრაზე, როდესაც მას ოფიციალური სტატუსი მიენიჭებოდა წმიდა სინოდის შეთანხმებით და მასში აისახებოდა ყოველივე ისიც, რაც წარმოიშვებოდა სინოდის სხდომის განმავლობაში.

განმარტება ეკლესიისა

ეკლესია არს ტაძარი ღვთისა, სახლი შესაკრებელი ერისა, გვამი ქრისტესი და სძალი მისი წყლითა მით ნათლისღებისათა განწმედილი, და პატიოსნითა სისხლითა მისითა პკურებული, ვითარცა სძალი აღბეჭდული და შემკული საცხებელითა მით სულისა წმიდისათა: ეკლესია არს ცა ქვეყანასა ზედა, რომელსა შინა დამკვიდრებულ არს ცათა შინა მყოფი ღმერთი. ცად ვიტყვი ვიდრე მე ზენა კერძოდ და ზეციერად სამსახურებელსა საკურთხეველსა. ხოლო ქვეყანად ეკლესიასა მუნ შემოკრებული, და ვითარცა ზენა ცით მოიღებენ წყალთაგან წმინდა ქმნასა: მას შინა გამოისახვის ჯვარცმა, დაფლვა, და აღდგომა ქრისტესი, რომელ ესე უზეშთაესარს კარავსა მას საწამებელსა: რამეთუ ესე წმინდა ეკლესია მამათმთავართა წინათვე მოასწავეს, წისწანასწარმეტყველთა ჰქადაგეს, მოციქულთა დააფუძნეს, და მღვდელთ მოძღვართა დაამტკიცეს: ხოლო წმინდა ტრაპეზი პატიოსნისა საკურთხეველისა, უფლისა თქვენისა სახე არს, რომელსა ზედა მდებარე არს ჭეშმარიტი იგი და ზეცისა პური ქრისტე, რომელი იგი უსისხლოდ დაიკვლის ვითარცა კაცი, და ხორცსა და სისხლსა თვისსა მისცემს მორწმუნეთა თვისთა ცხოვრებად საუკუნოდ:

საქართველოს საპატრიარქოს თანამშრომლობა ბოლშევიკებთან

სერგო ვარდოსანიძის წიგნიდან: «საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია 1917-1952 წწ.»

ქრისტეფორე ციცქიშვილი

“საკათალიკოზო საბჭოს რეპრესიებს გადარჩენილმა ნაწილმა, ეპისკოპოზ ქრისტეფორეს ხელმძღვანელობით, 1924 წლის 20 ოქტომბერს მიმართა საქართველოს სსრ სახალხო კომისართა საბჭოს. წერილში პირველად ოფიციალურად დაფიქსირდა, რომ საქართველოს ეკლესია აღიარებდა საბჭოთა ხელისუფლებას, მის განსაკუთრებულ როლს ქვეყნის კულტურულ-ეკონომიკურ და ეროვნულ აღორძინებაში. . . .” (გვ.94 )

ეკუმენიზმი როგორც ეკლესიოლოგიური ერესი

მღვდელი გელასი აროშვილი

ეკუმენიზმის კვალიფიკაცია, როგორც მწვალებლობისა, მართლმადიდებელთა შორის ეჭვს აღარ იწვევს. მაგრამ, მაინც საჭიროდ მიგვაჩნია ეკლესიის სწავლების მიხედვით განვმარტოთ მწვალებლობის ცნება. დიდი სჯულის კანონში ვკითხულობთ: "მწვალებელი არს, რომელი მცირედცა მიდრკეს მართლმადიდებელისა სარწმუნოებისაგან." მწვალებელი არს რომელი მართლმადიდებელი არა იყოს" (დიდი სჯულის კანონი; თბილისი, 1975 წ. გვ. 197). ორგზისი კრების მე-14 კანონის განმარტებისას, ცნობილი კანონისტი ზონარა ეყრდნობა რა II მსოფლიო კრების მე-6 კანონს და ბასილი დადის I კანონიკურ ეპისტოლეს, ამბობს: "მწვალებელნი არიან ისინიც, ვინც მართლმადიდებელი ეკლესიის სწავლებას თუნდაც ნაწილობრივ არ ეთანხმებიან, ანდა მცირეოდენ ამახინჯებენ მას" ("Афонская Синтагма" II ч. ст. 252). რაც შეეხება მწვალებლებთან ურთიერთობას, მოციქულთა მე-10 კანონის განმარტებისას ავტორიტეტული კანონისტი ბალსამონი წერს: "საეკლესიო ერთობიდან განყენებულებთან და მწვალებლებთან ნებადართულია საუბარი მხოლოდ არაეკლესიურ საკითხებზე" _ ამ აზრს ეთანხმება ვლასტარიც თავის სინტაგმაში.

ცხოვრება და მოქალაქობა აღმსარებელისა მართლისა სარწმუნოებისა წმიდისა და ნეტარისა მამისა ჩუენისა მაქსიმესი

თარგმანი წმიდა ექვთიმე მთაწმინდელისა

1. მრავლისა ქებისა და ფრიადისა შესხმისა ღირს არიან მოყუარენი ღმრთისანი და მოღუაწენი სათნოებისანი, და თანამდებ არს ყოველი კაცი ქებითა და გალობითა და პატივითა აღსრულებად სახსენებელსა მათსა; რამეთუ ამას თუ ვიქმოდით, არა თუ ნეტართა მათ სარგებელ რამე ვექმნებით, რამეთუ ამათ აქუს ქება მათი ღმერთისა მიერ, და შუებასა მას ზეცისასა იხარებენ, და არარა სოფლიო ეხმარების, არამედ მაქებელნი ესე და შემასხმელნი მათნი უმეტესად თავთა თვისთა სარგებელ ვექნებით და მსმენელთა მოქალაქეობისა მათისათა ბაძვად მათისა მის სათნოებისა აღვადგინებთ. ამისთვის, კეთილ არს და სამართალ მოქალაქეობისა და მოღვაწებისა წმიდათა მამათა და მოწამეთა აღწერა და მათი ქებითა და გალობითა შესხმა. ვინათგან უკუე ნეტარი მამა ჩუენი მაქსიმე აღმსარებელი დიდითა სათნოებითა და მრავლითა მოღუაწებითა განბრწყინდა და შეერთო კრებულსა წმიდათა მოწამეთა და ღირსთა მამათასა, თანამდებ ვართ ღირსისა მის და საღმრთოსა მოქალაქობისა მისისა აღწერად და შემდგომთა ნათესავთა სახსენებელი დატევებად.

СКОРБНОЕ ПОСЛАНИЕ

Святейшим и Блаженнейшим Главам Православных Церквей;
Преосвященным Митрополитам, Архиепископам и Епископам
Смиренного Филарета, Митрополита Русской Православной Зарубежной Церкви

Святые Отцы и Учители Церкви наставляли нас, чтобы мы как зеницу ока хранили истину Православия. А Господь наш Иисус Христос, научая Своих учеников соблюдать каждую йоту или черту закона Божия, сказал, что "кто нарушит одну из заповедей сих малейших и научит так людей, тот малейшим наречется в Царстве Небесном" (Мф. 5, 19). Он посылал Своих учеников научать все народы преподанному Им учению в чистом и неповрежденном виде, и этот долго затем перешел к каждому из нас, епископов, по преемству от святых Апостолов. Этому научает нас и догматическое определение Седьмого Вселенского Собора словами: "Храним ненововводно все, писанием или без писания установленные для нас Церковные предания". В 1-м правиле того же Собора Святые Отцы добавляют к этому: "Приявшим священническое достоинство, свидетельствами и руководством служат начертанные правила и постановления, которые охотно приемля, воспеваем с Богоглаголивым Давидом, ко Господу глаголюще: "На пути свидений Твоих насладихся, яко о всякмо богатстве" (Пс. 118, 14). Такожде: заповедал еси правду, свидения Твоя во век; вразуми мя, и жив буду (Пс. 118, 138 и 144). И аще пророческий глас повелевает нам во век хранить свидения Божия и жить в них, то явно есть, яко пребывают оные несокрушимы и непоколебимы.

რა მნიშვნელობა აქვთ კეთილ საქმეებს ჩვენი ცხონებისათვის?

მიტროპოლიტი ეფრემი

როდესაც ჩვენ ვლაპარაკობთ კეთილ საქმეებზე, აუცილებელია ვიცოდეთ მათი ზუსტი, მართლმადიდებლური მნიშვნელობა, ჩვენ უნდა ვიცოდეთ თუ რას გვასწავლიან მამები ამ საკითხის შესახებ. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ჩვენში გავრცელებულია ძალიან ბევრი მცდარი შეხედულება და წარმოდგენა იმის თაობაზე თუ რა როლს ასრულებენ კეთილი საქმეები, (ღვაწლი, როგორც მამები იტყოდნენ), ჩვენი ცხონების პროცესში.

ОБРАЩЕНИЕ К ПРЕДСТОЯТЕЛЯМ СВЯТЫХ БОЖИИХ ЦЕРКВЕЙ,

По поводу "Фиатирского Исповедания"

Научая нас твердо хранить во всем заповеданную нам православную веру, Св. Апостол Павел писал Галатам: "Но если бы даже мы или Ангел с неба стал благовествовать вам не то, что мы благовествовали вам, да будет анафема" (Гал. 1, 8). Ученика своего Тимофея он учил пребывать в том, чему он им научен и что ему вверено, зная, кем он научен (2 Тим. 3, 14). Это есть указание, которому должен следовать каждый Архиерей Православной Церкви и к чему он обязывается присягой, даваемой им при хиротонии. Апостол пишет, что Архиерей должен быть "держащийся истинного слова, согласного с учением, чтобы он был силен и наставлять в здравом учении, и противящихся обличать" (Титу 1, 9).

В нынешнее время общего шатания, смущения умов и развращения особенно требуется от нас, чтобы мы исповедовали истинное учение Церкви, не взирая на лица слушающих и на окружающее нас неверие. Если ради приспособления к заблуждениям века сего мы будем замалчивать истину или преподавать извращенное учение во имя угождения миру сему, то ищущим истину мы подлинно давали бы камень вместо хлеба. Чем выше стоит тот, кто так поступает, тем обльший порождается им соблазн и тем тяжелее могут быть последствия.

წმიდათა შორის მამაჲ ჩვენი, სარმეან კათოლიკოსი (+779)

წმიდა სარმეან კათოლიკოსი საქართველოს ეკლესიას მესაჭეობდა 767-779 წლებში. მისი მამამთავრობა საქართველოში არაბთა ბატონობას დაემთხვა. არაბები სასტიკად დევნიდნენ ქრისტიანებს, ავიწროებდნენ ღვთისმსახურებს, ყველგან მაჰმადიანობის დამკვიდრებას ცდილობდნენ, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, სარმეან კათოლიკოსის მამათავრობის დროს თვით ამირას საბრძანებელ ქალაქ თბილისშიც კი მრავალი ეკლესია მოქმედებდა. სარმეანი მტკიცე დამცველი იყო მართლმადიდებლობისა, მაგრამ ერთხელ, ყველიერის ხუთშაბათს, შიომღვიმის მონასტერში სარმეანმა „გამოუძიებლივ“ აზიარა მასთან ძღვნით მისული უცნობები, რომლებიც თურმე იაკობიტთა მწვალებლობის მიმდევრები ყოფილან. „იმ ღამესვე ძილში ზეგარდამოეხილა სარმეანს ესრეთ წინდაუხედაობა და უღირსებით შეურაცხებულ ხარისხისა მისისა“, გამოღვიძებულმა კათოლიკოსმა შეკრიბა ეპისკოპოსები, აუწყა მომხდარი, მათ წინაშე დაწვა იაკობიტთა მორთმეული ძღვენი და „ცრემლით სტიროდა ცთომასა თვისსა“. ყოვლადმოწყალე ღმერთმა მალე აუწყა წმიდა სარმეანს მისი ასეთი შეცოდების შენდობა, მცხეთიდანაც მოვიდა ეპისკოპოსთა წერილი: „დიდსა მამათავარსა მეუფესა ჩვენსა სარმეანეს, გიხაროდენ! შვილნი შენნი და სიწმიდისა შენისა მრწმენნი ყოველნი ეპისკოპოსნი გაუწყებთ, რათა არღარა დააშრობდე მოხუცებულსა გვამსა შენსა, რამეთუ მოწყალე ჰყვეს დიდებულისა მაგას წმიდისა შიოს მეოხებითა და გამოგვიჩნდა უღირსთა მონათა მისთა, რიცხვით ხუთთა და თვითოეულსა გვიბრძანა, ვითარმედ „მიუტევა ღმერთმან სარმეანეს კათალიკოზსა ბრალნი მისნი და აწ შეუორგულებულად მიიყვანეთ მწყემსი თქუენი“. აწ გვიბრძანენ სიწმიდემან შენმან, რათა ყოველნი მანდა მოვიდეთ და მადლი აღუაროთ საკვირველთ მოქმედსა მამასა შიოს“.

ასეთი ღვთის შიშით, სიმდაბლით, სარწმუნოებითა და სიყვარულით შემკული მღვდელმთავარი სიბრძნით განაგებდა თავის სამწყსოს: შენდებოდა ეკლესია-მონასტრები, იქმნებოდა უძვირფასესი სასულიერო ხასიათის ლიტერატურა, ეკლესიის სწავლების სიწმიდის დაცვითა და ცოდვათა ტყვეობისაგან გამოხსნით თანდათან მზადდებოდა ხორციელი ტყვეობისაგან განთავისუფლების კონკრეტული ღონისძიებები.

ქართლის კათოლიკოსთა ქრონოლოგიებში მისი კათოლიკოსობა 767 (ზოგი ვარაუდით 760) წლიდან 774 წლამდე გრძელდება.

„ქართველ წმიდანთა ცხოვრებანი“, თბილისი, 2004 წ.


შედარებისთვის:


"10 აგვისტოს სიონის ტაძარში საკვირაო წირვის აღსრულების ჟამს, პატრიარქმა ილია II-ემ აზიარა პარიზიდან სტუმრად ჩამოსული ფრანგ კათოლიკეთა ეკუმენური ჯგუფი 20 კაცის შემადგენლობით. აღსანიშნავია, რომ ქართული ეკლესიის მრავალსაუკუნოვანი ისტორიის მანძილზე ეს პირველი შემთხვევაა."("ჯვარი ვაზისა" 1980 წ. # 2.)


"კვირას ეჩმიაძინის საკათედრო ტაძარში საღმრთო-სადღესასწაულო ლიტურღია აღასრულეს ყოველთა სომეხთა უმაღლესმა პატრიარქ-კათალიკოსმა უწმიდესმა ვაზგენ I და უწმიდესმა და უნეტარესმა ილია II" (" ჯვარი ვაზისა", 1982წ. #2)

1983 წლის დიდ ხუთშაბათს, კათოლიკე იეზუიტი მღვდლები, მამა ერნსტ ქრისტოფ სუტნერი და მამა ცელესტინ პატოკი, თბილისის სიონის საპატრიარქო ტაძარში დაესწრნენ საღმრთო- სადღესასწაულო ლიტურღიას და სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის ილია მეორის ხელიდან მიიღეს წმიდა ზიარება.

"მე შემიძლია გამოგიგზავნოთ ისეთი მღვდელი, რომელიც თანაბარი სიყვარულით ილოცებს თქვენთან ერთად, როგორც მართლმადიდებლურ, ასევე კათოლიკურ ტაძარში... თქვენს მხარეში ხშირად კამათობენ, რომ მე კათოლიკე ვარ, შენ მართლმადიდებელი და ამიტომ სხვანი ვართო. ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ჩვენ ერთნი ვართ და გვწამს სამება – მამა, ძე და სული წმიდა. და თუ მაინც მოხდა რომსა და ბიზანტიას შორის განხეთქილება XI საუკუნეში, ეს უფრო პოლიტიკურ ხასიათს ატარებდა და არა დოგმატურ-ღვთისმეტყველურს, თანაც ამ განხეთქილების მიუხედავად არ მომხდარა განხეთქილება რომსა და საქართველოს შორის... საქართველო არის ისეთი ქვეყანა, სადაც მეგობრულად ცხოვრობენ ქართველი მართლმადიდებლები, კათოლიკეები, სომეხი გრიგორიანები. სამივე სარწმუნოების აღმსარებლებს სწამთ ერთი მამა ღმერთი, ძე და სული წმიდა“ (ქადაგება მესხეთ-ჯავახეთში. „ჯვარი ვაზისა“, 1988, #4, გვ.22-42).

ათონელი ბერების ეპისტოლე

იმპერატორ მიქაელ პალეოლოგის მიმართ, კონსტანტინოპოლის პატრიარქ იოანე ვეკკას წინააღმდეგ, რომლებიც ყველანაირად ცდილობდნენ ლათინებთან ლიონის უნიის (1276 წ.) ძალით გავრცელებას.

მეფეო! რომ ჩამოვთვალოთ საეკლესიო და ღვთაებრივ გარდამოცემათა და განგებულებათა ყველა ის დარღვევა, რომლებიც ლათინთა მიერ არის ჩადენილი, მაშინ ჩვენი საუბარი გაგრძელდება და შენს სამეფო სმენას გადაღლის. ეს რომ თავიდან ავიცილოთ აღარ მოვიყვანთ ჩვენი წმიდა პატრიარქებისა და მღვდელმთავრების ვრცელ ნაწერებს მათ წინააღმდეგ, სადაც ისინი ამხილებენ მათ; არამედ მოკლედ მოგწერთ შემდეგს. მათ, მეფეო, ცვლილებისა და დამახინჯების გარეშე არ დაუტოვებიათ სარწმუნოების უმთავრესი დოგმატები. ამიტომაც არა მხოლოდ განვარდებიან ქრისტეს სხეულის სიმშვენიერიდან, არამედ გადაეცემიან სატანას. მთელი სახარებისეული სწავლების ბეჭდად მოციქული იმდენად გალატელებს როდი მიმართავს, რომლებიც მხოლოდ ერთ პუნქტში ასწავლიდნენ სხვაგვარად,არამედ იტალიელებს, რომლებმაც თითქმის მთლიანად დაამახინჯეს სახარებისეული, სამოციქულო, კკანონიკური და წმიდა მამათამიერი გარდამოცემა: ”დაღათუ ჩუენ, გინა ანგელოზი ზეცით გახარებდეს თქუენ გარეშე მისსა, რომელი იგი გახარეთ თქუენ, შეჩვენებულ იყავნ!” (გალ. 1,8-9). ასევე მეექვსე მსოფლიო წმიდა კრება თავის I კანონში ამბობს: ”ხოლო უკუეთუ ვინმე ყოველთაგანი არა პირველთქმულთა ამათ კეთილად მსახურებისა სჯულთა შეიტკბობდეს და შეუდგეს და ესრეთ აღიარებდეს და ქადაგებდეს, არამედ წინაუკმო გარდაქცევასა ამათსა ხელყოფდეს, იყავნ შეჩვენებულ წინასწარ განჩინებულისა მისებრ საზღვრისა პირველმოხსენიებულთა მიერ წმიდათა და ღმერთშემოსილთა მამათა და ქრისტეანეთა კრებულისაგან, ვითარცა უცხოით განიხადენ და განვარდინ, რამეთუ ჩვენ არცა შემატებასა რასმე და არცა დაკლებასა თავს-ვიდებთ რაითურთით პირველ განჩინებულთა მათ სარწმუნოებისა საზღვართასა, ანუ გარდავხდებით რომელსაცა სიტყვასა”. ასე ღაღადებს ეს კანონი. და განა კანონიკურ ანათემას არ გადაეცემიან ისინი, ვინც საჯაროდ ქადაგებენ სიახლეს და აშკარად მიდიან საღმრთო დოგმატთა წინააღმდეგ, ანუ აკლებენ ანდა ამატებენ რაიმეს მამათა სწავლებას. ხოლო ”რომელთა უწინარეს საკრებო განჩინებისა განაშორნეს თავნი თვისნი ზიარებისაგან ეპისკოპოსად სახელდებულისა მის, რაჟამს მან მწვალებლობაი იგი საეროდ ქადაგოს და დაუბურველითა თავითა ეკლესიასა შინა ასწავოს, ეგევითარნი იგი არა ხოლო კანონთამიერისა განკანონებისაგან თავისუფალ არიან, არამედ ვითარცა მოშურნენი მართლმადიდებლობისანი პატივისაცა ჯეროვნისა ღირს იქმნენ, რამეთუ არა ეპისკოპოსი, არამედ ცრუ ეპისკოპოსი და ცრუ მოძღვარი განიკითხეს და არა განხეთქილებითა განჭრეს ერთობაი ეკლესიისაი, არამედ განხეთქილებათა და განყოფათაგან ხსნაი ეკლესიისაგან ისწრაფეს”. ამას ბრძანებს წმიდა და დიდი ორგზისი კრების მე-15 კანონი.

კონსტანტინოპოლის 1992 წლის "ეკლესიათა მეთაურთა ეპისტოლეს" შესახებ

მიტროპოლიტი ეფრემი

სახელითა მამისათა, და ძისათა და სულისა წმიდისათა. ამინ!

ქრესტეს მიერ საყვარელნო ძმანო და შვილნო!

ღრმა მწუხარებით წავიკითხეთ, 1992 წლის 15 მარტს (ახალი სტილით) კონსტანტინოპოლში შეკრებილ ოფიციალურ ავტოკეფალურ ეკლესიათა მეთაურთა ეპისტოლე. ეს ეპისტოლე შედგენილი და ხელმოწერილი იქნა შეხვედრაზე სადაც წარმოდგენილი იყო ფაქტიურად ყველა ოფიციალური ეკლესიის პირველიერარქი.

ამ ოფიციალური დოკუმენტის სრული შინაარსის წარმოსაჩენად, საჭიროა გავაანალიზოთ მისი ცალკეული ასპექტები.

მართლმადიდებლობისა და ეკუმენიზმის შესახებ

არქიმანდრიტი იუსტინე პოპოვიჩი

1

ყოვლადუსამღვდელოესო მეუფენო!

მართლმადიდებელი ეკლესიის პოზიცია მწვალებელთა მიმართ - ანუ ყველა იმათ მიმართ, ვინც მართლმადიდებელი არ არის - ერთხელ და სამუდამოდ არის დადგენილი წმ.მოციქულთა და წმ.მამათა, ანუ ერთი და უცვალებელი ღმრთივსულიერი გარდამოცემის მიერ. ამ განჩინების თანახმად, მართლმადიდებლებს ეკრძალებათ მონაწილეობა რაიმე საერთო ლოცვასა თუ ღმრთისმსახურებაში მწვალებლებთან ერთად, "რამეთუ რაი მოყუსობა არს სიმართლისა და უსჯულოებისა? ანუ რაი ზიარება არს ნათლისა და ბნელისა? ანუ რაი შეტყუება არს ქრისტესი ბელიარის თანა? ანუ რაი ნაწილ უც მორწმუნესა ურწმუნოსა თანა?" (2კორ. 6,14-15).

მოციქულთა 45-ე კანონი ღაღადებს: "თუ ეპისკოპოსი, მღვდელი ანდა დიაკონი მწვალებელთან ერთად ილოცებს, აეკრძალოს მღვდლობა, თუ ნებას მისცემს მათ (მწვალებლებს), რომ შეასრულონ რაიმე სამღვდელო წესი, განიკვეთოს"! წმ.მოციქულთა ეს წმიდა კანონი არ მიგვითითებს, მაინც რომელი ლოცვა ან მსახურება გვეკრძალება, პირიქით, გვიკრძალავს ყოველგვარ ერთობლივ ლოცვას მწვალებლებთან - თვით კერძო ლოცვასაც კი.

ეკუმენურ ლოცვებში კი განა უფრო შორსმიმავალი, გაბედული ცვლილებები არ ხდება? ლაოდიკიის კრების ოცდამეთორმეტე კანონი მიგვითითებს: "მწვალებლებისაგან, რომლთა კურთხევა უფრო ამაოდ მეტყველებაა ვიდრე კურთხევა, კურთხევის მიღება არ შეიძლება."

ჭეშმარიტ-მართლმადიდებელ ქრისტიანთა "წინააღმდეგობის მოძრაობის" ისტორია

როცა 1924 წ. საბერძნეთში ახალი კალენდარი შემოიღეს, ცვლილებას თავდაპირველად ფაქტიურად მთელი სამღვდელოება დაემორჩილა. ეს რეფორმა უარყვეს მხოლოდ ათონის მთის მამებმა და ზოგიერთმა კეთილმსახურმა ერისკაცმა. ტრადიციული კალენდრის შესანარჩუნებლად შეიქმნა ერისკაცთა "მართლმადიდებელთა გაერთიანება".

მალე ტრადიციულ კალენდარს დაუბრუნდა და მართლმადიდებელ ერისკაცებს შეუერთდა ათენის რაიონის ორი მღვდელი. მოგვიანებით მათ მიყვნენ სხვა მღვდელმსახურნიც. ათონის მთაზე შეიქმნა "ბერ-მოშურნეთა წმინდა კავშირი". იმავე წელს "მართლმადიდებელთა გაერთიანება" გარდაიქმნა "ჭეშმარიტ-მართლმადიდებელ ქრისტიანთა ბერძნულ რელიგიურ საზოგადოებად".1 პოლიცია თავიდანვე სასტიკად სდევნიდა ამ მოძრაობას არქიეპისკოპოს ქსიზოსტომოს პაპანდოპულოსის ბრძანებისამებრ. ასე, მაგ. 1927 წ. 8 ნოემბერს მანდრაში (ატიკა) პოლიციამ დაარბია მორწმუნენი ეკლესიიდან გამოსვლისას. ორი ქალი დაიჭრა, ისინი საავადმყოფოში გადაიყვანეს. პირველს, ტყვია მოხვედროდა, მეორეს კი თავის ტრამვა მიეღო, როცა ცდილობდა მღვდელს გადაჰფარებოდა და პოლიციელის დარტყმისაგან გადაერჩინა. ეს ქალი, ეკატერინე რუტოსი, ორი შვილის ახალგაზრდა დედა საავადმყოფოშივე გარდაიცვალა ერთი კვირის თავზე 1927 წ.ლის15 ნოემბერს.2

 1926 წ. 24 აპრილს საბერძნეთის ოფიციალურმა (სახელმწიფო) ეკლესიამ გამოსცა ძალზე მძაფრი შინაარსის ენციკლიკა (ოქმი N 2398/2203). ამ ენციკლიკაში ტრადიციულ მართლმადიდებელ ქრისტიანთა მისამართით ვკითხულობთ:

"ისინი გამოეყვნენ ეკლესიას და თავისი თავი ქრისტეს სხეულს მოგლიჯეს, რითაც გმობასა და განყენებას დაუქვემდებარეს თავი, თითქოსდა არ იციან, ანდა უფრო სწორად, დაივიწყეს, რომ ის, ვინც ეკლესიას არ უგდებს ყურს - "იყავნ შენდა ვითარცა მეზვერე და წარმართი (მათე 18,17)"... ეკლესიის განჩინებანი აბსოლუტურად სავალდებულოა, ისინი, ვინც ამ განჩინებებს არ ემორჩილება, ეკლესიას აღარ ეკუთვნის, მას ტოვებს სულიწმინდის მადლი, ეს ადამიანი გამოეყოფა და სცილდება მას და საუკუნო სატანჯველს ექვემდებარება".

ახალი ეკუმენური ქარტიის პრეზენტაცია საქართველოში

მღვდელი გელასი აროშვილი

“უფალი ჩუენი იესო ქრისტე და ყოველნი წინასწარმეტყველნი და მოციქულნი ესრეთ იტყვიან, რაითა სიტყვით და გონებით და ხმითა მაღლითა აღვიარებდეთ საიდუმლოსა მას მართლმადიდებლობისასა, დიდსა მას და დიდებულსა და ყოვლისა სოფლისა განმაცხოველებელსა, არა ჯერ-არს ყოვლადვე დადუმებაი ქადაგებისაი მის, რამეთუ არა წარწყმდეს ცხოვრებაი მათი რომელნი დუმდენ”.

წმ. მაქსიმე აღმსარებელი

2001 წლის 22 აპრილს ქ. სტრასბურგის ლუთერანულ ტაძარში შედგა ეკუმენისტური ქარტიის საზეიმო ხელმოწერის ცერემონია. დოკუმენტს ხელი მოაწერეს ევროპის ეკლესიათა საბჭოს პრეზიდენტმა მიტროპოლიტმა იერემია კალიგიორისმა (კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო) და ევროპის ეპისკოპოსთა კონფერენციის კათოლიკური საბჭოს პრეზიდენტმა პრაღის კარდინალმა მიროსლავ ვლკომმა. ამ ორ ორგანიზაციაში გაერთიანებულია ევროპის თითქმის ყველა ოფიციალური “მართლმადიდებლური”, პაპისტური და პროტესტანტული საკრებულო. ლოცვის შემდეგ, რომელიც წარმოსთქვა მიტროპოლიტმა იერემიამ და ბიბლიის კითხვის შემდეგ რომელსაც კითხულობდა კარდინალი ვლკომი, იქ შეკრებილთ დაურიგდათ სხვადასხვა ენაზე ნათარგმნი ქარტიის ტექსტები. საზეიმო ხელმოწერას წინ უძღოდა ერთობლივი ეკუმენისტური მსახურება, რომელსაც უძღვებოდნენ ლუთერანი მღვდელ-ქალი რუთ რორანდტი და საფრანგეთის კარდინალი როჟე ეჩეგარაი. როგორც ხელმომწერებმა განაცხადეს ახალი ქარტია რეკომენდირებულია ევროპის ყველა ეკლესიისთვის, რათა მოხდეს ამ დოკუმენტის მიღება და ადაპტირება. (“Благовест-инфо”, 26/IV-2001)

ეკუმენისტური მოძრაობის ისტორია

მღვდელი გელასი აროშვილი

ეკუმენისტური მოძრაობა ჩაისახა ინგლისსა და ამერიკაში XIX ს-ის შუა წლებში. იდეა ამ მოძრაობისა აღმოცენდა ანგლიკანური ჰუმანიზმისა და ბრიტანეთის იმპერიის უნივერსალიზმის საფუძველზე.

თანამედროვე ეკუმენიზმის დაბადების თარიღად ითვლება 1910 წელი, როდესაც მსოფლიო მისიონერულ კონფერენციაზე ქალაქ ედინბურგში დაისახა ამ მოძრაობის ძირითადი მიზნები და მიმართულებები. მანამდე, სხვადასხვა აღმსარებლობის რელიგიურ გაერთიანებათა ინტეგრაცია რამდენიმე საფეხურად მიმდინარეობდა.
პირველი საფეხურის რელიგიურ გაერთიანებათა რიცხვს ეკუთვნიან: ლუთერანთა მსოფლიო ფედერაცია, მეთოდისტთა მსოფლიო საბჭო, პრესვიტერიანელთა მსოფლიო ალიანსი, ბაპტისტთა მსოფლიო ალიანსი, პანანგლიკანური მსოფლიო კონფერენცია. მეორე საფეხურის რელიგიურ ორგანიზაციათა გაერთიანება მოხდა "ეკლესიათა ნაციონალურ საბჭოთა" დონეზე. მაგალითად: "ქრისტეს ეკლესიათა ნაციონალური საბჭო ამერიკის შეერთებულ შტატებში", "ბრიტანეთის ეკლესიათა საბჭო" და სხვ.

პან-ეკუმენისტური ვაკხანალია საქართველოში

მღვდელი გელასი აროშვილი

ბოლო ხანს საქართველო პან-ეკუმენიზმის საცდელ პოლიგონად იქცა. გახშირდა ერთობლივი განცხადებები და თავყრილობები სხვადასხვა რელიგიის მიმდევართა მონაწილეობით. შეიქმნა ერთობლივი ფრონტი, რომელშიც გაერთიანებულნი არიან მუსულმანები, იუდეველები, ბაპტისტები, მონოფიზიტები, ლუთერანები, ორმოცდაათიანელები... და საქართველოს საპატრიარქო. ერთობლივ განცხადებებში, რომელსაც ხელს აწერენ რაბინი, მოლა, პასტორი თუ კარდინალი და მათთან ერთად საპატრიარქოს მიტროპოლიტი (დანიელი) ვკითხულობთ: "ვაღიარებთ ურთიერთპატივისცემას, ვადასტურებთ კეთილგანწყობას და მზადყოფნას სხვა რელიგიურ უმცირესობებთან მშვიდობიანი თანაარსებობისთვის, ...პროზელიტიზმის ყოველგვარი გამოვლინების გარეშე" ("საქართველოს რესპუბლიკა", 20 ოქტომბერი, 2001 წ.).

 როგორც ჩანს, საქართველოში ანტიქრისტეს რელიგიას (პან-ეკუმენიზმს) ეყრება საფუძველი, თორემ სად გაგონილა მართლმადიდებლობას იუდაიზმთან, ისლამთან ანდა მონოფიზიტობასთან თუ პროტესტანტიზმთან ურთიერთპატივისცემის ფიცი დაედოს? თუმცა ჩვენს დროში რა უნდა გვიკვირდეს. როდესაც "მართლმადიდებელი" პატრიარქი ირანის სულიერ ლიდერებთან შეხვედრისას ურთიერთთანამშრომლობაზე საუბრობს და ასეთ ლოზუნგს წარმოგვიდგენს: "სამყარო საჭიროებს ახალ ეთიკას"! ე. ი. ქრისტეს ეთიკა (ზნეობრივი მოძღვრება, მცნებები) მოძველდა? ე. ი. შესაბამისად საჭიროა ახალი მცნებები, ახალი რელიგია, რომელიც ყველასათვის მისაღები იქნება, მათ შორის ირანელი მუსულმანებისთვისაც. მაგრამ "ეთიკა სხვა არაფერია, თუ არა გამოყენებითი დოგმატიკა, ხოლო წმ. კანონები - ეს რწმენის დოგმატებია, რომლებიც ქრისტიანის ყოველდღიურ ცხოვრებაში გამოიყენებიან. გახდეს ქრისტიანის ცხოვრება ადოგმატური, არაკანონიკური, არაეთიკური - აი, რა უნდათ მწვალებლებს, გვთავაზობენ რა გაჩუმებას მშვიდობის მისაღწევად. გაჩუმებას დოგმატებზე, კანონებზე, მცნებებზე." (არქ. იუსტინე პოპოვიჩი), ილია II კი აგრძელებს: "მე ვფიქრობ, ირანისა და საქართველოს რელიგიური ლიდერები და სასულიერო მოღვაწენი მზად არიან, რათა მსოფლიოს ვუჩვენოთ მაგალითი იმისა, რომ რელიგიური განსხვავებების მიუხედავად, შეგვწევს უნარი ურთიერთპატივისცემისა" ("საქართველოს რესპუბლიკა", 3 ივლნისი, 2001 წ.). ამ სიტყვებს ტაშით ხვდებიან ამ წარმავალ სოფელში, მაგრამ ეს ხომ ქრისტეს, ჭეშმარიტების ღალატია!

ეპისკოპოსი და ეკლესია

მღვდელი გელასი აროშვილი

"ეკლესიაში ყველას ჰქონდა "გული და გონებაი ერთ"(საქმე, 4,32), ამდენად, ყველა წარმოჩენილია კიდეც ერთ სხეულად, რომელიც სხვადასხვა ასოებისაგან შედგება, და ეს სხეული ჭეშმარიტად ღირსია თვით ქრისტესი, ჩვენი ჭეშმარიტი თავისა... წმ. ეკლესია არის ხატი ღმრთისა, რამეთუ იგი, ისევე როგორც ღმერთი, განახორციელებს ერთობას მორწმუნეთა შორის; და თუნდაც ისინი განსხვავდებოდნენ თავიანთი თვისებებით, ამის მიუხედავად ეკლესიაში ერთიანობას მოიპოვებენ სარწმუნოების მეშვეობით. ამ ერთობას აღასრულებს თვით ღმერთი: იგი არბილებს და ათანაბრებს განსხვავებებს და აღიყვანებს მორწმუნეებს ერთობამდე თავის თავთან, რომელიც არის მიზეზი, დასაბამი და დასასრული ყოველივესი".

წმ. მაქსიმე აღმსარებელი,
მისტაგოგია, I.

საეპისკოპოსო მსახურება არის უმაღლესი იერარქიული მსახურება ქრისტეს ეკლესიაში. როგორც ღმერთკაცობრივ ორგანიზმს, ეკლესიას თავისი სტრუქტურა აქვს. ეკლესიაში იერარქია ღმრთივდადგენილია, იგი არ არის კაცობრივი გამონაგონი. წმიდა მოციქული პავლე ბრძანებს: "და მან მოსცნა რომელნიმე მოციქულნი, რომელნიმე წინასწარმეტყველნი, რომელნიმე მახარებელნი, რომელნიმე მწყემსნი და მოძღვარნი, დასამტკიცებელად წმიდათა, საქმედ მსახურებისა, აღსაშენებელად გუამისა ქრისტესისა; ვიდრემდე მივიწინეთ ყოველნი ერთობასა სარწმუნოებისასა და მეცნიერებასა ძისა ღმრთისასა, მამაკაცად სრულად, საზომად ჰასაკისა სავსებისა მის ქრისტესისა, რათა არღარა ვიყუნეთ ყრმა ჩვილ, ღელვააღტეხილ და მიმოტაცებულ ყოველსა მას ქარსა მოძღვრებისასა, სივერაგითა კაცთათა და ზაკულებითა მანქანებისა მის მიმართ საცთურებისა"(ეფეს.4,11-14). ამ სიტყვებიდან გასაგები ხდება, თუ რატომ არსებობს ეკლესიაში იერარქია. საეპისკოპოსო მსახურების მიზანი არის ერთიანობა მთელი ეკლესიის, იერარქიისა და მრევლისა სარწმუნოებასა და ღმრთის შემეცნებაში. სარწმუნოებრივი ერთობა არის მთავარი და ფუძემდებლური პრინციპი საეკლესიო ცხოვრებისა, რამეთუ ეკლესიის საფუძველი უფლის მიერ განცხადებული ჭეშმარიტი სარწმუნოებაა.

ახალი კალენდარული სტილის შემოღება

1924 წლიდან, საბერძნეთში, ის ქრისტიანები რომლებიც მართლმადიდებელი ეკლესიის რწმენისა და ტრადიციის ერთგულნი დარჩნენ, "მეძველსტილეებად" იწოდნენ იმის გამო, რომ მისდევდნენ ტრადიციულ საღვთისმსახურო კალენდარს, ეკლესია 1600 წელი რომ იყენებდა. მაგრამ მეძველსტილეთათვის ამ ბრძოლაში თავისთავად გრიგორიანული კალენდრის შემოღება არ ყოფილა მთავარი, მათი ბრძოლის მთავარი მიზეზი იყო ეკუმენური მოძრაობის სინკრეტიზმი და სეკულარიზმი, რომელიც აგერ უკვე 70 წელია (განსაკუთრებით ბოლო 30 წელი) ძალას იკრებს, - სწორედ იგი წარმოადგენდა გრიგორიანული კალენდრის შემოღების ნამდვილ მოტივს. ეკუმენური მოძრაობის აზრი - ესაა რწმენა იმისა, რომ ერთი, წმინდა, კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესია გახლეჩილია, და რომ ყველა დენომინაცია როგორღაც ქრისტეს სხეულის ნაწილებს წარმოადგენს. უტყუარია, რომ ეს რწმენა სრულიად ეწინააღმდეგება ყველაფერს, რაც მუდამ სწამდა და რასაც მუდამ ასწავლიდა ქრისტეს ეკლესია.

1920 წ. იანვარში კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, ბრუსის მიტროპოლიტმა დოროთემ და სხვა ათმა მიტროპოლიტმა გამოაქვეყნეს ენციკლიკა სათაურით - "ქრისტეს ყველა ეკლესიას, სადაც არ უნდა იყვნენ ისინი". ენციკლიკა მართლმადიდებელი ეკლესიის კარს მიღმა არსებულ დენომინაციებს მიმართავდა, როგორც "ღვთიური აღთქმის თანამემკვიდრეთ და თანამონაწილეთ იესო ქრისტეში". თავად ენციკლიკის სათაურშიც კი იგულისხმება ის აზრი, რომ ეკლესია ერთი არაა. მის მიზანს წარმოადგენდა თანასწორობის საფუძველზე ეკუმენური დიალოგის გახსნა არამართლმადიდებლურ განშტოებებთან. ენციკლიკის პროგრამის პირველ პუნქტში ყველას სთავაზობდნენ, მიეღოთ საერთო სადღესასწაულო კალენდარი, რათა ყველა "ეკლესიას" ერთად ეზეიმა უდიდესი ქრისტიანული დღესასწაულები. შემდგომ კი მოდიოდა იმ წინადადებათა სია, რომელსაც ეკლესიათაშორისი განყოფილება უნდა განეკურნა.

ცრუ ერთობის წინააღმდეგ

ალექსანდრე კალომიროსი

ზოგიერთი გულუბრყვილო ქრისტიანი ფიქრობს, რომ ეკლესიათა დაახლოება და გახშირებული დიალოგები სხვადასხვა აღმსარებლობათა წარმომადგენლებთან მიზნად ისახავს არა მათთან გაერთიანებას, არამედ ქადაგებას, ჭეშმარიტების მოწმობას. "ეს ხომ სიყვარულის გამოვლინებაა ჩვენი ძმებისადმი" - ამბობენ ისინი. ხშირად გაიგებთ - "თუკი ჩავიკეტებით ჩვენს გარსში, არ მივიღებთ მონაწილეობას შეხვედრებსა და კონფერენციებში, არ გავგზავნით დამკვირვებლებს პაპისტებისა და პროტესტანტების ფორუმებზე, მაშინ როგორღა შეიტყობს დასავლეთი მართლმადიდებლობის შესახებ, როგორღა მოუწოდებთ მათ ჭეშმარიტი ეკლესიისკენ?"

მაგრამ ნუთუ შესაძლებელია ვასწავლოთ დასავლეთს, რომ მართლმადიდებელი ეკლესია არის ერთადერთი ჭეშმარიტი ეკლესია, თუკი ისინი ხედავენ, რომ ჩვენი ეკლესია როგორც სწორი სწორთან ცრუ ეკლესიებთან ისეთ ურთიერთობას ამკვიდრებს? განა არ იფიქრებენ, რომ მართლმადიდებლობა, ისევე როგორც სხვა რელიგიები, არასრული და ფარდობითია? ან იქნებ ვინმეს იმედი აქვს, რომ ამ მორთულ-მოკაზმულ პასტორთა კრებები ჭეშმარიტების ჭვრეტამდე მივლენ? დიახ! ისინი ხშირად აქებენ მართლმადიდებლებს, მაგრამ მხოლოდ იმიტომ, რომ თავიანთ მხარეზე გადაიყვანონ ისინი და განა ცოტა გვინახავს ისეთი "მართლმადიდებელი", რომელიც სიმპატიებს ვერ მალავს დასავლეთის მიმართ?

ჭეშმარიტების ერთგულება

წმიდა მიტროპოლიტი ფილარეტი (ვოზნესენსკი)

მინდა ორიოდე სიტყვა გითხრათ იმ ახალი საცთურის შესახებ, დღეს ყველგან ფართო ნაკადად რომ მოედინება. ესაა ე.წ. ეკუმენიზმი, რომლითაც კაცობრიობას გაერთიანებისკენ მოუწოდებენ, მათივე თქმით, "ჭეშმარიტი ქრისტეს ეკლესიის" შესაქმნელად. თითოეულ აღმსარებლობას სთავაზობენ აღიაროს, რომ მათ სარწმუნოებაში მხოლოდ ჭეშმარიტების ნაწილიღა შემორჩენილა, მათი სარწმუნოება მთლიანობაში კი არაა ჭეშმარიტი, არამედ მხოლოდ მისი რაღაც ნაწილი... დანარჩენი კი შეცთომილებაა. რომელი მართლმადიდებელი შეიძლება დაეთანხმოს, რომ მისი წმიდათაწმიდა მართლმადიდებელი სარწმუნოება მთლად სრულყოფილი არაა? მეტისმეტად მოქნილი გაუხდათ დღეს ადამიანებს სინდისი, ბევრ ისეთ რამესაც უკრავენ კვერს, რაც არასგზით არ შეიძლება მიიღოს ქრისტიანულმა სინდისმა... ჩვენმა მართლმადიდებელმა ეკლესიამ იცის, რომ იგი ჭეშმარიტებაში ჰგიებს... ამიტომაც მე და თქვენ იქ არაფერი გვესაქმება, სადაც ეკუმენიზმზე საუბრობენ... დღეს ხშირია ამქვეყნიური მოსაზრებებისა და ინტერესების წყალობით სარწმუნოების ღალატი, ღალატი მიწიერი კეთილდღეობის საძიებლად. კი მაგრამ... რასაც არ უნდა ეძიებდეს კაცი, რისკენაც არ უნდა ილტვოდეს, სიკვდილი ხომ მაინც ყველაფერს წერტილს დაუსვამს, და მერმე, სიკვდილის შემდგომ - გველოდება პასუხისგება ღვთიური სიმართლის წინაშე... უერთგულე კი უფალს, ეკლესიის ღმრთაებრივ დამაარსებელს, მის წმიდათაწმიდა ეკლესიას, მის სიმართლეს? და თუ ამ ერთგულებას დავიმარხავთ, კურთხეული იქნება ჩვენი ხვედრი მარადისობაში, და თუ არა - მაშინ ვაი ჩვენ და ურვა დაუსრულებელი. ისიც გვახსოვდეს, როგორი არამდგრადია კაცი სიკეთის ქმნაში, და ამიტომაც ვევედროთ უფალს, თავად განგვამტკიცოს ჭეშმარიტების სიწმინდის დაცვაში თავისი ყოვლისშემძლე ძალით, განგვამყაროს სიკეთეში, რომ არანაირმა თანამედროვე საცთურმა არ შეგვიტყუოს... რათა ჩვენ არა მხოლოდ გვეწოდებოდეს, არამედ ვიყოთ კიდეც ნამდვილი მართლმადიდებელი ქრისტიანები. ამინ!

ბერი საბას წერილი "ახალ ათონელებს"

ღირსი მამა საბა ( 1994), ათონის მთის, კაპსალის წმინდა ნიკოლოზის სახელობის კელიიდან იყო, და იმ ცხრამეტი მონასტრის თვალსაზრისს იზიარებდა, რომელნიც მრავალთა დარად, გარკვეულ დრომდე, დასაშვებად მიიჩნევენ სარწმუნოების საკითხებში დათმობებსა და შეთანხმებებს. მამა საბა, სათნოებებით მოსილი კაცი იყო და მასთან რჩევის საკითხავად, ხშირად დადიოდნენ ეგრეთწოდებული "ახალი ათონელი მამები", რომლებიც მსოფლიო პატრიარქთან და სხვა ეკუმენისტებთან იყვნენ და არიან კავშირში. თანამოსაუბრეებთან, ხშირად იშველიებდნენ მამა საბას მაგალითს და ამბობდნენ: მართებული რომ იყოს იმ მოშურნეთა პროტესტი, რომელთაც არა აქვთ ერთობა პატრიარქთან, მამა საბაც მათ რიცხვში იქნებოდა". მაგრამ როდესაც 1987 წელს, მსოფლიო პატრიარქმა დიმიტრიოსმა რომის პაპთან ერთად ღმრთისმსახურება აღასრულა, მამა საბას სულმა, ამის მოთმენა და ამ აშკარად ეკუმენისტურ ეკლესიაში დარჩენა ვეღარ შესძლო. მან სხვა მოღვაწეებთან ერად თავისი პროტესტი გამოხატა და გამოეყო იმ ათონელებს, რომლებიც ცხრამეტი მონასტრის ქომაგად დარჩნენ. იმ დღიდან მამა საბა იმ მონასტრების ეკლესიებში აღარ შესულა და არც იმ კელიების კარი შეუღია, რომლებიც ამ მონასტრების დაქვემდებარებაში იყო.

მსოფლიო პატრიარქთან და ეკუმენისტებთან კავშირში მყოფნი შეშფოთდნენ. დაიძრნენ მონაზვნები კელია - მონასტრებიდან, ბერის გადარწმუნებას ლამობდნენ, მაგრამ ამ ხშირსა და მომაბეზრებელ სტუმრობებს მათთვის სასურველი შედეგი არ მოჰყოლია. ბოლოს მამა საბა იძულებული გახდა წერილობით ეპასუხა ერთ-ერთი მონაზონისათვის (რომელიც განსაკუთრებით ცდილობდა ბერის "გონს მოყვანას") და იმ დანარჩენისათვის, რომლებიც მას მართლმადიდებლობისაგან მოწყვეტას და ეკუმენიზმში გახლართვას უპირებდნენ. ეს წერილი ქვემოთ მოგვყავს.