წმ. იოანე ოქროპირი. რაჲთა სულიერნი საქმენი გუაქუნდენ შინაგან და ჴორციელნი გარეწარად.

ვისწაოთ უკუე ჩუენცა, ძმანო, მარადის განუშორებელ-ყოფაჲ ქრისტესგან, ვისწაოთ მარადის ძიებაჲ მისი, არამედ ნუ ჴორციელთა კეთილთათჳს, რაჲთა არა ვიყუედრნეთ ჩუენცა ვითარცა ჰურიანი, რომელთა ჰრქუა: "მეძიებთ მე, არა თუ რამეთუ იხილენით სასწაულნი, არამედ რამეთუ სჭამეთ პურთა მათგან და განსძეღით". ამისთჳს არცა მრავალგზის ქმნა ესე სასწაული, არამედ ორგზის ხოლო, რაჲთა ასწაოს არა მუცლისა მონებაჲ, არამედ მარადის სულიერთა საქმეთა ძიებაჲ. აწ უკუე ჩუენცა განუშორებელ ვიყვნეთ სახიერისა მის მეუფისაგან, საქმეთა მიერ კეთილთა. რამეთუ ვითარცა-იგი ბოროტნი საქმენი განმაშორებენ მისგან და იქმნებიან შუაკედელ შორის ჩუენსა და მისა, ეგრეთვე კეთილნი საქმენი განუშორებელ-მყოფენ მისგან და სრულიად მიგუაახლებენ მას. აწ უკუე მისა მიმაახლებელნი საქმენი შევიკრძალნეთ, ძმანო, და ვითხოვდეთ მისგან პურსა მას ზეცისასა, და მისი მოღებაჲ გუაქუნდინ საწადელად, ხოლო ჴორციელნი ესე და სოფლიონი ზრუნვანი ყოველნივე განვიშორნეთ. რამეთუ უკუეთუ მაშინ ერი იგი უმეცარი ესრეთ სურვიელად მისდევდეს უფალსა (დაუტევნეს სახლნი და თჳსნი და ზრუნვანი საქმეთანი და იქცეოდეს მის თანა უდაბნოსა ადგილსა, მშიერნი და ნაკლულევანნი), ვითარ უფროჲსად არამცა ჩუენ თანა-გუედვა განუშორებელ-ყოფად ქრისტესგან, რომელნი ზიარქმნულ ვართ ტაბლასა მას ცხორებისასა და საიდუმლოთა მათ ზეცისათა.
ჰე, ჭეშმარიტად თანა-გუაც უმეტესისა გულსმოდგინებისა ჩუენებად და სულიერთა საქმეთა წადიერებით ძიებად, ხოლო ჴორციელისაჲ გარეწარად შერაცხვაჲ. რამეთუ იტყჳს უფალი: "ეძიებდით თქუენ სასუფეველსა ღმრთისასა და სიმართლესა მისსა, და ესე ყოველი შეგეძინოს თქუენ". ხოლო უკუეთუ ჭეშმარიტად დიდნი და საძიებელნი ნიჭნი შეურაცხ-ვყვნეთ და მცირეთა ამათ და უნდოთა ვითხოვდეთ, რომელთაჲ-ესე მომცემელმან მან ყოვლისამან უგულებელსყოფაჲ გჳბრძანა, დიდი შეგუემთხჳოს ჩუენ ზღვევაჲ: ანუ ფრიადისა ამის უგუნურებისა და ურჩებისა ჩუენისათჳს ორისაგანვე დაკლებულ ვიქმნეთ, ანუ თუ მოგუეცეს ცუდი ესე და წარმავალი, საუკუნოჲსა მისგან და წარუვალისა ცარიელნი ვიპოვნეთ. ხოლო უკუეთუ საუკუნეთა მათთჳს კეთილთა სურვიელ ვიყვნეთ, და მათ ვეძიებდეთ, და მათ ვითხოვდეთ, ესეცა შეგუეძინოს ჩუენ, რამეთუ ესე მისართავად მათა მიეცემის მორწმუნეთა; ესრეთ უნდო არს და მცირე საუკუნესა მას თანა სოფლიოჲ ესე კეთილი, რაოდენცა მრავალ იყოს. აწ უკუე ნუ შინაგანადმცა გუაქუს ჴორციელი ესე და წარმავალი, გინა თუ შუებაჲ, გინა თუ დიდებაჲ, გინა თუ საფასენი, გინა თუ სხუაჲ რაჲმე სოფლისა ამის ამაოჲსაჲ და განქარვებადთა მათ საქმეთა მისთაჲ. არამედ გუაქუნდინ ესევითარი ესე ყოველივე გარეწარად, და სწორადმცა შეგჳრაცხიეს მოგებაჲცა მათი და წარწყმედაჲცა. ვითარ იყო ნეტარი იობ? არცა ოდეს აქუნდეს საფასენი და მონაგებნი 0 შემსჭუალულ იყო მათა გონებაჲ მისი, ანუ დიდად რადმე შეერაცხა, არცა ოდეს-იგი ყოველივე წარწყმიდა, შეშფოთნა ანუ იდრტჳნა, არამედ თაყუანისსცა უფალსა და მადლობაჲ შეწირა. და რად ვიტყჳ საფასეთა და მონაგებთა? შვილთა მათღა საყუარელთაჲ ერთბამად მოწყუედაჲ ესმა, აღმოთქუა სანატრელი იგი სიტყუაჲ: "უფალმან მომცა, უფალმან მომიღო, ვითარცა უფალსა ენება, ეგრეთცა იქმნა. იყავნ სახელი უფლისაჲ კურთხეულ უკუნისამდე". არამედ შვილთათჳს წესიერი და ზომითი და ბუნებითი მწუხარებაჲ აჩუენა, რამეთუ დაიპო სამოსელი თჳსი და აღიპარსა თმაჲ თავისა თჳსისაჲ, და დავარდა ქუეყანასა და დამხედ თაყუანი-სცა უფალსა და მადლობაჲ იგი შეწირა, რაჲთა ვერვინ თქუას თუ გულქვაჲ ვინმე იყო. რამეთუ ფრიადცა გულჩჩჳლი და ლმობიერი კაცი იყო და შვილთა მოყუარე, გარნა უზომოჲ ანუ უწესოჲ არარაჲ ინება ქმნად. ხოლო საცხოვართათჳს და მონაგებთა არცა თუ შეიკუმინნა, არცა ყოვლადვე შეწუხნა; ესოდენ გარეწარად აქუნდეს იგინი. ეგრეთვე ჩუენცა თანა-გუაც, საყუარელნო, ყოფად, რაჲთა ყოველივე საქმე სულიერი, რომლისა ნაყოფი მერმესა მას საუკუნესა მოისთულებოდის და მომგებელსა მას მისსა ახარებდეს, გუაქუნდეს შინაგან და სასურველად და ფრიად საძიებელად, ხოლო რომელნი საწუთროსავე ამას ცხორებასა თანა დაჴსნად და წარმავალ არიან, იგინი გარეწარად იყვნედ ჩუენდა და შეურაცხად. უკუეთუ არა იყვნენ საფასენი და მონაგებნი, ნუმცა მწუხარე ვართ, არამედ ვიხარებდეთ, რამეთუ მრავალთაგან ჭირთა და სალმობათა და მწუხარებათა ვიჴსნენით. კუალად, უკუეთუ მოგუეცნენ, ნუ შევემსჭვალვით მათ და დავემონებით, არამედ ვითარცა მონად მოცემულნი ვიჴმარნეთ. რამეთუ არა თუ ამისთჳს მოგუეცემიან საფასენი, რაჲთა დავფლათ მიწასა შინა, ანუ რაჲთა დავმარხოთ კართა შინა ჴშულთა და კლიტეთა განუღებელთა, არამედ რაჲთა განუყოფდეთ გლახაკთა და კეთილსა უყოფდეთ ჭირვეულთა. და ვითარცა-იგი თითოეულისა საქმისა და თითოეულისა ჴელოვნებისა წესი განჩინებულ არს, ეგრეთვე სიმდიდრისა საქმე. ესე მიცემულ არს ღმრთისა მიერ და ესე ბრძანებულ არს, რაჲთა სწყალობდეს გლახაკთა და ქველისსაქმესა იქმოდის ყოველთა მიმართ, რომლისადაცა რწმუნებულ იყოს სიმდიდრე. აწ უკუე მდიდართა საქმე არა ხუროვნობაჲ არს, ანუ მჭედლობაჲ, ანუ ქსოაჲ, ანუ ნავის მოქმედობაჲ, ანუ სხუაჲ რაჲმე ესევითარი, არამედ მოწყალებაჲ გლახაკთაჲ. ესე მიცემულ არს და განჩინებულ საქმედ მდიდართა. უკუეთუ ბრძანებულსა ამას ჴელოვნებასა კეთილად იქმოდის ვინ, უაღრეს არს ყოველთა ჴელოვნებათა. ამის ჴელოვნებისა სავაჭროჲ ცათა შინა არს. ამისნი ჭურჭელნი არა რკინისა ანუ რვალისაგან შემზადებულ არიან, არამედ სახიერებისაგან და გონებისა კეთილისა. ამის ჴელოვნებისა მოძღუარი ქრისტე არს თანა მამით და სულით წმიდითურთ, რამეთუ იტყჳს: "იყვენით სახიერ, ვითარცა მამაჲ თქუენი ზეცათაჲ სახიერ არს". და საკჳრველი ესე არს, რომელ ესრეთ კეთილ არს და უაღრეს ყოველთა ჴელოვნებათა, და შრომაჲ ანუ ჭირი არცა ერთი უჴმს მას, არცა სიგრძე ჟამისაჲ სწავლად მისა, არამედ კმა არს ნებაჲ ოდენ და გულსმოდგინებაჲ, და ყოველივე აღსრულებულ არს. ვიხილოთ უკუე აღსასრულიცა და სასყიდელი ამის ჴელოვნებისაჲ, თუ რაჲ არს: სასუფეველი ცათაჲ, და კეთილნი იგი წარუვალნი, და დიდებაჲ იგი მიუთხრობელი, და სასძლოჲ იგი ბრწყინვალე, სულიერი, და სანთელნი იგი დაუშრეტელნი, და სუფევაჲ სიძისა მის თანა, უკუდავისა, და სხუანი იგი კეთილნი, რომელთა გონებაჲ კაცისაჲ ვერ მისწუდების, ვერცა ენაჲ შემძლებელ არს თქუმად. ესრეთ პატიოსან არს და კეთილ ესე ჴელოვნებაჲ და უაღრეს ყოველთა მათ ხილულთა და ცუდთა ჴელოვნებათა. ხოლო უკუეთუ ესე ჴელოვნებაჲ დაივიწყონ მდიდართა, უძჳრეს არიან და უსაწყალობელეს ყოველთა კაცთასა. აწ უკუე, საყუარელნო, უკუეთუ მოგუეცეს სიმდიდრე, ესემცა ჴელოვნებაჲ კეთილად წარგჳმართებიეს. ნუ სამკაულთა ვეძიებთ ჴორცთასა, და გემოთა და გულისთქუმათა სიჭაბუკისათა; რამეთუ სიჭაბუკე უფლებული გემოთაგან და გულისთქუმათა და შემკული სამკაულითა შუენიერითა, მსგავს არს ქუეყანასა, სავსესა ეკლითა და კუროჲსთვითა, კორდსა და უნაყოფოსა და ყოვლითურთ უჴმარსა, და ცეცხლისა მისაფენელად განმზადებულსა. არამედ სულთა ჩუენთა ვზრუნვიდეთ და შევამკობდეთ მოწყალებითა და სიწმიდითა. მივჰფინოთ ცეცხლი იგი სულისაჲ გულთა ჩუენთა და ყოველნივე ბოროტნი გულისთქუმანი შევწუნეთ და ურნატნი იგი გულთა გულთა ჩუენთანი განვწმიდნეთ და კეთილად მოვჴნათ, რაჲთა თესლი იგი საღმრთოჲ ნაყოფიერ იქმნას ჩუენ შორის და სიწმიდე ყუაოდის, რომელი-იგი ოდეს სიჭაბუკესა შინა აღესრულებოდის, უმეტესისა სასყიდლისა ღირს არს. რამეთუ რომელი-იგი სიბერესა შინა იმარხვიდეს სიწმიდესა, არა ფრიადი აქუს სასყიდელი, რამეთუ ჰასაკისაგანცა აქუს დიდი შეწევნაჲ და უცთომელობაჲ. ხოლო საკჳრველი არს, უკუეთუ ვინ სიჭაბუკესა შინა მძლე ექმნას გულისთქუმასა ჴორცთასა, ვითარცა-იგი ღელვათა შინა რაჲ ვალნ ვინ მყუდროებით, ანუ ცეცხლსა შინამცა არა შეიწუებოდა, ვითარცა-იგი ქმნა ნეტარმან და მჴნემან იოსებ. ესრეთ თუ ვიჴმაროთ სიმდიდრე, კეთილ არს. ხოლო უკუეთუ არა მოგუეცნენ საფასენი, ეგრეთცა ნუ შევიჭირვებთ, არამედ გჳხაროდენ, რამეთუ აზნაურებით და განსუენებით ვცხონდებით. და ნუ სიმდიდრისათჳს სურვიელ ვართ, არამედ სათნოებათათჳს, რომელთა წარმართებაჲ ფრიად უადვილეს იქმნების სიგლახაკესა შინა, ვიდრეღა სიმდიდრესა. იგინი თუ შევიკრძალნეთ და ვიქმნეთ იწროჲსა მის გზისა მიუდრეკელნი მოგზაურნი, მივიწინეთ ფართოებასა ზეცისა სასუფეველისასა, რომელსა ღირსმცა ვართ ყოველნი მიმთხუევად მადლითა და კაცთმოყუარებითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა, რომლისა თანა მამასა სულით წმიდითურთ შუენის დიდებაჲ, პატივი და სიმტკიცე აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

http://titus.uni-frankfurt.de/texte/etcs/cauc/ageo/johchrys/mttargm3/mttart.htm